Objaw Murphyego – kluczowe badanie stosowane w podejrzeniu kamicy żółciowej

Objaw Murphyego (manewr Murphyego) jest klinicznym objawem i ważnym narzędziem diagnostycznym, wykonywanym przez lekarzy podczas badania brzucha. Manewr ten stosowany jest najczęściej przy podejrzeniu kamicy żółciowej i innych chorób pęcherzyka żółciowego. Przeczytaj, na czym polega wykonywanie manewru Murphyego i co oznacza jego dodatni wynik.

Co to jest objaw Murphyego i kiedy się go stosuje

Objaw Murphyego jest klinicznym objawem wykorzystywanym w diagnostyce medycznej, bólów brzucha, zwłaszcza w przypadku podejrzenia zapalenia pęcherzyka żółciowego. Dodatni objaw Murphyego występuje, gdy pacjent czuje ostre bóle w czasie głębokiego wdechu, gdy lekarz uciska jego prawy górny kwadrant brzucha pacjenta.

Objaw ten podobnie jak objaw Goldflama jest częścią rutynowego badania u pacjentów zgłaszających ból, a sprawdzenie tego objawu jest szczególnie przydatne, gdy wyniki badań diagnostycznych, są niejednoznaczne.

Jak wygląda sprawdzanie objawu Murphyego i co ono oznacza

Badanie palpacyjne objawu Murphyego jest prostym, klinicznym testem diagnostycznym wykonywanym przez lekarza wówczas, gdy pacjent leży na plecach. Lekarz kładzie rękę w okolicy podżebrowej prawej w linii środkowo-obojczykowej oraz wchodzi lekko dłonią pod łuk podżebrowy. Jednocześnie zalecane pacjentowi wykonanie głębokiego wdechu.

Objaw Murphyego uznawany jest za dodatni, jeżeli badany przerwie wykonywanie wdechu z powodu bólu. Ból podczas wykonywania tego manewru najczęściej świadczy o zapaleniu pęcherzyka żółciowego, ale może też występować w innych chorobach.

Negatywny objaw Murphyego, jest wtedy gdy pacjent może wykonać głęboki wdech bez odczuwania bólu, jego brak nie wyklucza jednak kamicy żółciowej. Dlatego warto pamiętać, że objaw ten jest tylko jednym z elementów diagnostyki, która powinna obejmować inne badanie fizykalne, badania krwi i USG brzucha.

Dodatni objaw Murphyego a zapalenie pęcherzyka żółciowego

Objaw Murphyego jest ważnym elementem diagnostycznym w podejrzeniu zapalenia kamicy żółciowej, dlatego przyjrzymy się bliżej tej jednostce chorobowej. Zapalenie pęcherzyka żółciowego jest stanem chorobowym, który najczęściej występuje wtedy, gdy kamień żółciowy blokuje przewód pęcherzyka żółciowego.

Główną przyczyną powstawania kamieni żółciowych są zaburzenia przemiany cholesterolu, znajdującego się w żółci. W sytuacji, gdy jest go za dużo, nie rozpuszcza się i wytrącają się jego mikrokryształki, które stopniowo zbijają się w kamienie. Zazwyczaj kamienie powstają w pęcherzyku żółciowym, lecz występują też w przewodach żółciowych.
Głównymi objawami zapalenia pęcherzyka żółciowego są:

  • ból w prawym górnym kwadrancie brzucha (dodatni objaw Murphy’ego),
  • gorączka i dreszcze,
  • nudności i wymioty,
  • utrata apetytu,
  • żółtaczka (żółte zabarwienie skóry i oka).

W zależności od stopnia zapalenia pęcherzyka żółciowego i zaawansowania kamicy żółciowej lekarz może zalecić różne formy leczenia. Leczenie schorzeń przewodów żółciowych może obejmować:

  • leczenie objawowe – w celu zmniejszenia bólu i zakażenia, często stosowane są leki przeciwbólowe i antybiotyki;
  • odpowiednia dieta – pacjentowi zalecana jest dieta niskocholesterolowa, uboga w tłuszcze i lekkostrawna;
  • leczenie chirurgiczne – operacyjne usunięcie pęcherzyka żółciowego (cholecystektomia) jest standardowym leczeniem stosowanym w ostrym zapaleniu pęcherzyka żółciowego.

Większość przypadków zapalenia pęcherzyka żółciowego można skutecznie leczyć, lecz żeby tak było ważna jest szybka diagnoza. Nieleczone zapalenia pęcherzyka żółciowego może prowadzić do groźnych powikłań takich jak perforacja pęcherzyka, czy sepsa.

Podsumowując, wykorzystanie w diagnostyce objawu Murphyego służy do rozpoznawania stanów chorobowych wymagających leczenia, a nawet interwencji chirurgicznej.

Diagnoza z wykorzystaniem objawu Murphyego wymaga jednak dużych umiejętności klinicznych i doświadczenia. Nie każdy pacjent z zapaleniem pęcherzyka żółciowego może mieć bowiem ten objaw. Dlatego ważne jest, aby lekarze korzystali też z możliwości innych badań, takich jak USG czy badania krwi, aby uzyskać dokładną diagnozę.