Jednym z narzędzi diagnostyki obrazowej, które odgrywa ważną rolę we współczesnej medycynie, jest ultrasonografia, nazywana potocznie badaniem USG. Natomiast USG jamy brzusznej jest najczęściej wykonywanym rodzajem badania USG, które jest istotnym elementem diagnostyki chorób wielu narządów. Dzięki temu badaniu lekarze mają bezpośredni wgląd w anatomię oraz funkcję narządów brzucha i mogą wcześniej wykrywać wiele schorzeń. Przeczytaj, w jakich sytuacjach wykonuje się USG jamy brzusznej oraz jak należy się do niego przygotować.
USG jamy brzusznej – podstawowe zastosowania w medycynie
Ultrasonografia jamy brzusznej jest nieinwazyjną metodą diagnozowania obrazowego, która umożliwia lekarzom ocenę wewnętrznych narządów brzucha. Dzięki USG brzucha szybko i łatwo można zdiagnozować wiele schorzeń i stanów patologicznych poniższych organów.
USG wątroby
Stosowane jest do oceny rozmiaru, kształtu i struktury wątroby, a także do wykrywania patologicznych zmian ogniskowych, takich jak torbiele, guzy. Dzięki temu możliwa jest diagnostyka chorób wątroby (marskość, stłuszczenie czy zapalenie wątroby).
Pęcherzyk żółciowy i drogi żółciowe
Badanie USG jamy brzusznej pozwala na wykrycie kamieni żółciowych i stanu zapalnego pęcherzyka oraz oceny patologii wg skali metavir.
Trzustka i śledziona
Ultrasonografia pozwala na ocenę kształtu i struktury tych organów oraz wykrycie zmian ogniskowych (guzów) i stanów zapalnych trzustki, czy splenomegali (powiększenia) śledziony;
USG nerek i układu moczowego
USG jamy brzusznej jest podstawowym badaniem wykonywanym w celu diagnostyki nerek i całego układu moczowego. USG pozwala bowiem na ocenę rozmiaru, kształtu i struktury nerek oraz wykrycie patologii takich jak np. guzy, kamienie nerkowe.
Dzięki badaniu możliwa jest także ocena pęcherza moczowego i działania całego układu moczowego. Dotyczy to m.in. oceny struktury ściany pęcherza, jego wielkości i wypełnienia oraz przeszkód w odpływie moczu (np. przerostu prostaty u mężczyzn).
Aorta brzuszna i inne naczynia krwionośne
Podczas USG jamy brzusznej lekarz dokonuje oceny przepływu krwi w naczyniach (USG Dopplera), wielkości aorty, co pozwala na wykrywanie tętniaków.
Ponadto USG służy do monitorowania rozwoju płodu (USG 3D) oraz prowadzenia pod kontrolą, różnego typu zabiegów takich jak biopsja czy laparoskopia. Dzięki USG brzucha możliwa także jest diagnostyka i ocena guzów położonych w tkance podskórnej lub między narządami.
Poznaj zalety i wady przeprowadzania USG jamy brzusznej
Jak każda technika diagnostyczna, USG jamy brzusznej posiada swoje mocne strony, które wpłynęły na jej powszechne stosowanie, ale ma też pewne ograniczenia, które warto poznać. Dlatego poniżej przedstawiamy główne zalety i wady ultrasonografii brzucha.
Do głównych zalet diagnozowania obrazowego jamy brzusznej przy pomocy aparatu USG należą:
- nieinwazyjność – USG nie wymaga żadnej ingerencji w ciało oraz stosowania szkodliwego dla organizmu kontrastu czy promieniowania rentgenowskiego;
- bezpieczeństwo – nieinwazyjność oraz brak szkodliwego promieniowania sprawia, że USG jest badaniem bezpiecznym dla wszystkich pacjentów, w tym dla dzieci i kobiet w ciąży;
- dostępność i szybkość – aparaty USG są powszechnie dostępne i można je przeprowadzić niemal w każdym gabinecie lekarskim. Ponadto wyniki USG są dostępne zaraz po badaniu, ponieważ ich opis nie wymaga bardzo specjalistycznej wiedzy lekarskiej;
- niskie koszty – w porównaniu z innymi metodami obrazowania takimi jak tomografia komputerowa, czy rezonans magnetyczny, USG jest stosunkowo tanim badaniem.
Natomiast wśród głównych ograniczeń i wad diagnostyki ultrasonograficznej wymienia się:
- obszary trudne do zobrazowania – w niektórych sytuacjach pewne obszary jamy brzusznej mogą być trudne do dokładnego zobrazowania. Dla przykładu u pacjentów otyłych lub z powiększoną wątrobą uzyskanie dobrej jakości obrazu może być niemożliwe;
- wpływ doświadczenia badającego – zarówno jakość obrazu, jak i interpretacja wyników są zależne od wiedzy i doświadczenia osoby przeprowadzającej badanie;
- utrudnienia przez gazy jelitowe – wypełnienie jamy brzusznej gazami przysłania widoczność niektórych narządów, co utrudnia uzyskanie klarownego obrazu.
Jak przygotować się do USG jamy brzusznej?
Dla uzyskania dobrych obrazów podczas USG jamy brzusznej, przed badaniem zaleca się pacjentom odpowiednie przygotowanie i przestrzeganie pewnych zaleceń, takich jak:
- odpowiednia dieta – przed USG brzucha zaleca się spożywanie lekkostrawnych posiłków przez 2-3 dni przed badaniem. Należy unikać produktów powodujących wzdęcia i gromadzenie gazów w jelitach, takich jak rośliny strączkowe, kapusta, brokuły, cebula, napoje gazowane. Ostatni posiłek należy zjeść 6-8 godzin przed badaniem;
- nie palić – palenie tytoniu (w każdej formie) może prowadzić do gromadzenia się gazów, dlatego zalecane jest wstrzymanie się od palenia kilka godzin przed badaniem;
- pełny pęcherz – szczególnie w przypadku gdy badane są nerki i układ moczowy oraz inne narządy miednicy małej, ważne jest dobre wypełnienie pęcherza moczowego przed badaniem. Wypełniony pęcherz pozwala bowiem na jego właściwą ocenę, a ponadto działa niczym ekran akustyczny, poprawiając jakość obrazowania;
- odpowiednie ubranie – na badanie warto założyć luźną, wygodną odzież, która umożliwi łatwe odsłonięcie brzucha. Najlepiej też jest nie zakładać przed badaniem biżuterii i metalowych przedmiotów, aby nie zakłócały one procesu obrazowania.
Warto pamiętać, że każde badanie USG może mieć indywidualne wytyczne dotyczące przygotowania w zależności od jego rodzaju, zastosowanego aparatu oraz preferencji lekarza. Dlatego przed badaniem dobrze jest skonsultować się z lekarzem kierującym i placówką diagnostyczną.
Podsumowując szybkość, dostępność, bezinwazyjność oraz dokładność USG jamy brzusznej sprawiają, że jest ono jednym z podstawowych narzędzi diagnostycznych wykorzystywanych przez lekarzy różnych specjalizacji. Odpowiednie przygotowanie pacjenta do badania, a także ciągłe szkolenie i doskonalenie umiejętności diagnostów, wpływają nie tylko na jego skuteczność, ale też bezpieczeństwo badania. Dlatego, mimo że USG brzucha ma swoje ograniczenia, to jednak jego wartość w wykrywaniu i monitorowaniu chorób narządów wewnętrznych jest nieoceniona i niezastąpiona.
Jeżeli potrzebują Państwo naprawić swój aparat ultrasonograficzny to zapraszamy na nasz serwis USG – naprawimy każdy aparat ultrasonograficzny w dobrej cenie.