Wątroba należy do najważniejszych i największych narządów naszego ciała. Znajdujący się w prawym górnym kwadracie brzucha organ pełni wiele ważnych funkcji. Wątroba między innymi metabolizuje pokarm, usuwa z niego toksyny i służy do trawienia tłuszczów. Choć narząd ten samodzielnie się regeneruje, to narażony jest on na szereg schorzeń, które można wykryć za pomocą USG wątroby.
Kiedy należy wykonać USG wątroby?
Chociaż wątroba jest bardzo odporna na szkodliwe czynniki i jej tkanki mają zdolność do odtworzenia się, może mieć schorzenia, które zakłócają jej pracę. Większość tych schorzeń wykrywa się podczas badania USG brzucha, które warto wykonać przy wystąpieniu następujących objawów i dolegliwości:
- żółtaczka (żółte zabarwienie skóry i oczu),
- świąd skóry, zwłaszcza w okolicy stóp,
- puchnięcie brzucha lub obrzęk nóg,
- podżebrowy ból w prawej górnej części brzucha,
- zmniejszona zdolność krzepnięcia krwi (łatwego krwawienia lub siniaczenia),
- zmniejszenie apetytu,
- utrata masy ciała,
- zmęczenie i „mgła” umysłowa, nazywana encefalopatią wątrobową.
W przypadku wystąpienia powyższych objawów warto zgłosić się do lekarza gastrologa lub internisty, który powinien wystawić skierowania na badania w tym skierowanie na USG brzucha.
Co wykrywa USG wątroby
USG brzucha jest podstawowym badaniem, wykonywanym w diagnozowaniu nieprawidłowości w funkcjonowaniu wątroby i dróg żółciowych. Badanie ultrasonograficzne robione pod kątem wątroby wykrywa takie schorzenia jak:
Marskość wątroby, czyli głębokie i poważne uszkodzenia wątroby, charakteryzujące się powstawaniem zwłóknienia oraz stopniowym pogorszeniem jej funkcji. Marskość wątroby jest nieodwracalnym procesem, który może prowadzić do całkowitej niewydolności narządu.
Guz wątroby może mieć łagodny lub złośliwy charakter. Do łagodnych guzów wątroby należą torbiele (małe pęcherze z płynem) i naczyniaki wątroby, które mogą pękać i krwawić. Natomiast do złośliwych nowotworów wątroby należy rak wątrobowokomórkowy i dróg żółciowych oraz guzy przerzutowe.
Stłuszczenie wątroby zwane steatozą jest stanem, w którym tłuszcz gromadzi się w komórkach wątroby. To najczęstsze schorzenie wątroby na świecie, związane z chorobami cywilizacyjnymi takimi jak otyłość, cukrzyca typu 2, choroba alkoholowa i niezdrowy styl życia. Steatoza może prowadzić do zapalenia wątroby.
Zapalenie wątroby czyli stan zapalny wątroby, najczęstszą przyczyną zapalenia wątroby jest zakażenie jednym z pięciu typów wirusów hepatitis (A, B, C, D, E). Taki stan mogą także powodować inne czynniki takie jak: nadużywanie alkoholu, niektóre leki, czy autoimmunologiczne choroby wątroby.
Kamienie w drogach żółciowych, czyli twarde, kamieniste formacje, które najczęściej są skutkiem krystalizacji substancji zawartych w żółci, takich jak cholesterol i bilirubina. Kamienie mogą powstawać w pęcherzyku żółciowym lub drogach żółciowych.
Jak przebiega i jak należy przygotować się do USG wątroby
Podczas badania wątroby wykonuje się USG całej jamy brzusznej. USG jamy brzusznej nie wymaga jakiś skomplikowanych przygotowań, pacjent powinien zjeść ostatni posiłek wieczorem, przed dniem wykonania USG. Co więcej, jeśli diagnoza przeprowadzana jest w kierunku schorzeń wątroby, ważne jest unikanie jedzenia przez 8-12 godzin przed badaniem tłuszczów i produktów wzdymających oraz przyjęcie symetykonu. Dzięki temu w żołądku i jelitach będzie mało gazów, które mogą zakłócić obraz badania.
W celu wykonania badania ultrasonograficznego wątroby, pacjent proszony jest o odsłonięcie brzucha oraz położenie się na kozetce w pozycji na plecach. Lekarz nanosi na skórę specjalny żel, który ułatwia kontakt głowicy aparatu USG ze skórą. Podczas badania głowica przesuwana jest w obrębie jamy brzusznej i oceniana jest wielkość narządów i ewentualnych patologii. Po badaniu pacjent otrzymuje zdjęcia i opis, z którymi powinien się udać do lekarza kierującego.
Podsumowując USG wątroby, jest bezinwazyjnym i bezbolesnym badaniem, które wykrywa większość patologicznych stanów wątroby, pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych. Dlatego warto wykonać to badanie, jeżeli występują objawy żółtaczki lub inne symptomy choroby wątroby.